
Về vấn đề này, theo Cục Tin học hóa (Bộ Thông tin Truyền
thông), chuyển đổi số giúp người dân bình đẳng về cơ hội tiếp cận dịch vụ, đào
tạo, tri thức, qua đó giúp thu hẹp khoảng cách số thông qua việc phát triển
chính phủ số, kinh tế số và xã hội số.
Cụ thể với từng lĩnh
vực như:
Chính phủ số nhờ dữ liệu số và công nghệ số thấu hiểu người
dân hơn, vì vậy, cung cấp dịch vụ số tốt hơn, chăm sóc người dân tốt hơn.
Đơn cử như một đứa trẻ khi sinh ra được cấp một mã định danh
duy nhất, đến kỳ thì gia đình nhận được thông báo đi tiêm phòng từ chính quyền,
đến tuổi đi học thì chính quyền dựa trên số liệu dân cư để quyết định phân bổ
cơ sở vật chất của các cơ sở giáo dục, tránh nơi bị thừa, nơi lại thiếu, đến tuổi
trưởng thành thì tự động nhận được căn cước công dân. Khi dịch bệnh bùng phát
thì kịp thời nhận được cảnh báo, chăm sóc y tế.
Kinh tế số cho
phép mỗi người dân có thể tiếp cận toàn bộ thị trường một cách nhanh chóng theo
cách chưa từng có. Nếu như trước đây, người dân mang hàng ra chợ bán thì chỉ tiếp
cận được vài chục đến vài trăm người trong khu vực địa lý hạn chế của mình. Còn
hiện nay, với thương mại điện tử, người dân có thể bán hàng cho hàng triệu người,
trên toàn thế giới.
Với xã hội số,
quá trình chuyển đổi số có thể giúp xóa nhòa khoảng cách địa lý, mang đến cơ hội
bình đẳng cho người dân về tiếp cậndịch vụ, mang lại một loạt những tiến bộ lớn
về chất lượng cuộc sống. Người dân có thể sống khỏe mạnh hơn nhờ các hình thức
chăm sóc y tế kịp thời, vui vẻ hơn với các hình thức giải trí đa dạng và an
toàn hơn.
Đơn cử như một học sinh cấp 3 ở Hà Giang có thể được học ôn
thi đại học trực tuyến với những thầy giáo giỏi nhất ở Hà Nội giống như học
sinh cấp 3 ở Hà Nội qua nền tảng học trực tuyến. Hoặc một lao động Việt Nam ở
nước ngoài có thể nhận được những ý kiến tư vấn, chăm sóc y tế từ xa bởi những
bác sĩ giỏi nhất ở Bệnh viện Thủ Đức qua ứng dụng VOVBacsi24, bằng tiếng Việt…
Chuyển đổi số cũng đang dần thay đổi mọi thứ, trước hết là
thay đổi cách thức sống, giao tiếp và làm việc.
Về lối sống, các thiết bị, màn hình và những máy móc khác
nhau ở xung quanh chúng ta và thay đổi lối sống của chúng ta. Mỗi người dân có
nhiều hơn các lựa chọn cho phù hợp với nhu cầu của mình.
Giao tiếp xã hội có thể diễn ra mọi lúc, mọi nơi, không rào
cản, không khoảng cách trên môi trường số. Những người nói những ngôn ngữ khác
nhau có thể giao tiếp với nhau trực tiếp nhờ một ứng dụng phiên dịch theo thời
gian thực. Những người khiếm thính có thể được hỗ trợ bởi ứng dụng chuyển đổi
giọng nói thành chữ viết. Những người khiếm thị có thể được hỗ trợ bởi ứng dụng
chuyển đổi chữ viết thành giọng nói.
Cụ thể rõ nhất là một
số lĩnh vực:
Y tế: việc tư vấn
khám chữa bệnh từ xa, qua điện thoại thông minh chỉ là bước khởi đầu. Công nghệ
số cho phép phân tích, giải mã bản đồ gene để từ đó cung cấp thuốc men và dịch
vụ y tế được cá thể hóa cho mỗi người dân. Các cảm biến IoT nhỏ li ti có thể được
đặt bên trong cơ thể cho phép theo dõi diễn biến sức khỏe, ghi nhận từng thay đổi
nhỏ nhất một cách tức thời...
Giáo dục: Trẻ em
vẫn sẽ phải đến trường, phải giao tiếp và được các giáo viên hướng dẫn, nhưng
nhiều thứ sẽ thay đổi hoặc đảo ngược lại. Nếu như trước đây 100% kiến thức được
truyền thụ ở trên lớp thì hiện nay tỷ lệ kiến thức được truyền thụ trực tuyến sẽ
tăng dần lên. Thậm chí, trong giai đoạn giãn cách xã hội vì dịch bệnh, 100% là
học trực tuyến.
Nếu như trước đây giáo dục là trải nghiệm mang tính đại trà,
thì hiện nay, giáo dục lại là trải nghiệm mang tính cá thể hóa. Phương pháp và
tài liệu giáo dục linh động hơn, cho phép thay đổi để thích nghi với cách học
và tốc độ tiếp thu kiến thức của từng học sinh chứ không theo như cách cũ trước
đó là buộc học sinh phải thay đổi để tuân theo phương pháp giảng dạy trong lớp.
Việc làm: Chuyển
đổi số sẽ làm một số nghề biến mất hoặc xuất hiện. Trong tương lai gần, những
công việc được tự động hóa nhiều sẽ là những việc không đòi hỏi kỹ năng xã hội
và sự sáng tạo.
Một số nghề có khả
năng tự động hóa cao gồm: Nhân viên tiếp thị từ xa, Nhân viên thư viện, Người
định giá bảo hiểm, Trọng tài thể thao, Nhân viên chuyển phát nhanh.
Một số nghề ít bị ảnh
hưởng gồm: Chuyên gia trị liệu, Biên đạo múa, Bác sĩ phẫu thuật, Nhà tâm
lý, Nhà nhân chủng và khảo cổ học, Kiến trúc sư, Giám đốc điều hành kinh doanh.